Dây chuyền đông lạnh (hay băng tải xích kho lạnh) là xương sống trong chuỗi cung ứng hàng hóa đông lạnh. Tuy nhiên, tình trạng dây chuyền đông lạnh bị kẹt xích là một sự cố phổ biến, gây gián đoạn sản xuất và thiệt hại lớn. Hiểu rõ nguyên nhân kẹt xích băng tải kho lạnh là chìa khóa để duy trì hoạt động liên tục và ổn định.
Dưới đây là các nguyên nhân chính:
1. Ảnh hưởng của Môi trường Lạnh (Quan trọng nhất)
- Đóng băng và Bám tuyết: Trong môi trường kho lạnh, hơi ẩm trong không khí dễ ngưng tụ và tạo thành băng tuyết, đặc biệt là trên các bộ phận cơ khí tiếp xúc như xích, nhông xích, và con lăn. Lớp băng này có thể làm tăng ma sát, giảm khe hở và cản trở chuyển động của xích, dẫn đến kẹt.
- Dầu mỡ bôi trơn: Nhiệt độ thấp khiến dầu mỡ bôi trơn bị đông đặc hoặc giảm hiệu quả bôi trơn. Khi xích không được bôi trơn đầy đủ, ma sát tăng lên đáng kể, làm xích bị rít, chuyển động khó khăn và dễ kẹt.
- Sự co ngót vật liệu: Vật liệu kim loại của xích, khung băng tải có thể co ngót do nhiệt độ cực thấp, làm thay đổi khoảng cách lắp đặt (bước xích, độ căng) và làm tăng nguy cơ xích bị kẹt hoặc tuột khỏi nhông.
2. Lỗi Vận hành và Bảo trì
- Thiếu bảo dưỡng/Vệ sinh: Việc không vệ sinh định kỳ làm cho bụi bẩn, cặn bã và đặc biệt là băng tuyết tích tụ tại các bản lề, chốt xích và nhông, gây tắc nghẽn và kẹt xích.
- Sử dụng sai loại dầu mỡ: Dùng dầu mỡ không chuyên dụng cho nhiệt độ thấp (dầu/mỡ dành cho môi trường thường) sẽ khiến chúng đông cứng trong kho lạnh, hoàn toàn mất tác dụng bôi trơn.
- Quá tải: Chuyển tải khối lượng hàng hóa quá mức tải trọng cho phép của dây chuyền sẽ tạo ra lực căng quá lớn, làm tăng ma sát và dễ làm xích bị đứt hoặc kẹt.
- Hàng hóa rơi vãi/Kẹt vật thể lạ: Các mảnh vụn, vật thể lạ hoặc một phần của sản phẩm (như bao bì) rơi xuống và bị cuốn vào giữa xích và nhông hoặc kẹt trong ray dẫn hướng, dẫn đến xích bị dừng đột ngột.
3. Lỗi Kỹ thuật và Lắp đặt
- Lắp đặt không chuẩn: Dây xích bị lắp đặt quá căng hoặc quá chùng đều có thể gây ra vấn đề. Xích quá căng dễ bị quá tải, mòn nhanh. Xích quá chùng dễ bị văng, tuột khỏi nhông hoặc bị rối.
- Mòn xích và nhông: Sau một thời gian dài sử dụng, các chốt, ống lót và răng nhông xích bị mài mòn. Sự mòn này làm cho bước xích thực tế bị giãn dài, dẫn đến xích không ăn khớp chính xác với nhông, gây ra hiện tượng leo răng, nhảy xích và cuối cùng là kẹt xích.
- Thiết kế ray dẫn hướng bị lệch: Nếu ray dẫn hướng xích bị biến dạng, dịch chuyển do va đập, hoặc lắp đặt không thẳng hàng, xích sẽ bị cọ xát, ma sát mạnh vào thành ray, gây kẹt.
Việc dây chuyền đông lạnh bị kẹt xích chủ yếu xuất phát từ việc thiếu bôi trơn chịu lạnh và sự tích tụ của băng tuyết do môi trường đặc thù của kho lạnh. Đầu tư vào bảo trì định kỳ, sử dụng chất bôi trơn chuyên dụng và kiểm tra độ căng xích là các bước quan trọng nhất để kéo dài tuổi thọ và duy trì hiệu suất hoạt động của hệ thống băng tải kho lạnh.
